سریال Shadow and Bone - گریشا چیست؟

سریال Shadow and Bone، یک سریال فانتزی بر اساس رمان‌های Grishaverse اثر لی باردوگو (Leigh Bardugo) است که روز جمعه توسط شبکه نتفلیکس منتشر شد.

این سریال دنیایی فانتزی را به تصویر می‌کشد که شاید برای طرفداران آثار فانتزی جدید باشد. وقایع فصل اول در سرزمینی مشابه روسیه زمان جنگ جهانی اول رخ می‌دهند و نیروی شری به نام سایه، این سرزمین را به دو نیمه تقسیم کرده است. در این سریال اصطلاحات عجیب زیادی را می‌شنویم ولی در میان آن‌ها شاید کلمه گریشا (Grisha) بیشتر از همه شنیده می‌شود و اهمیت زیادی نیز دارد. افرادی که کتاب Shadow and Bone را خوانده‌اند، به خوبی با گریشا آشنا هستند،‌ اما افرادی که بدون خواندن کتاب‌ها به تماشای این سریال نشسته‌اند، شاید متوجه معنای کامل کلمه گریشا نشوند.

در دنیای سریال Shadow and Bone، به افرادی که می‌توانند از جادو استفاده کنند، گریشا گفته می‌شود. البته کاری که یک گریشا انجام می‌دهد، در ابتدا شبیه به جادو است اما بیشتر شبیه به علم کیمیاگری است که عمدتا در متون ادبی و فانتزی شرقی دیده می‌شود. یک گریشا، در واقع یک دانشمند است که توانایی کنترل شکلی از ماده را دارد و می‌تواند آن را تغییرشکل بدهد یا جابجا کند ولی در هر صورت، یک گریشا، باید از قوانین فیزیک پیروی کند. در واقع، یک گریشا نمی‌تواند چیزی از عدم خلق کند و هر عملی که انجام می‌دهد، عکس العملی دارد. برای مثال، گریشایی که آتش ایجاد می‌کند، باید چیزی در دسترس داشته باشد که آن را به آتش تبدیل کند.

نمونه‌های مشابه گریشا در دنیای Shadow and Bone را می‌توان در انیمیشن Avatar: The Last Airbender یا انیمه Full Metal Alchemist: Brotherhood مشاهده کرد. در سریال Shadow and Bone، گریشاها به سه دسته تقسیم می‌شوند. کورپورالکی (The Corporalki) که با زندگی و مرگ سر و کار دارند؛ اثرالکی (Etheralki) که عناصر طبیعی را کنتر می‌کنند و بیشتر شباهت را به مفهوم کلاسیک کیمیاگر دارند و متریالکی (The Materalki) که می‌تواند موادی مانند شیشه، فلز و مایعات شیمایی را کنترل کنند. دسته‌بندی گسترده گریشا باعث شده است تا ارتش راوکا (Ravka) از لباس‌های رنگی و دارای علاثم براش شناسایی مهارت گریشا استفاده کنند.

هر دسته از گریشا خود به چند زیردسته دیگر تقسیم می‌شود. کورپورالکی‌ها به سه دسته قلب‌گیران (Heartrender)، درمانگران (Healers) و خیاطان (Tailors) تقسیم می‌شوند. قلب‌گیران می‌توانند قلب و روان انسان را به بازی بگیرند، درمان‌گران همانگونه که از اسمشان مشخص است، جراحات و بیماری‌ها را درمان می‌کنند و خیاطان این قابلیت را دارند که ظاهر یک فرد را تغییر دهند. خیاطان در دنیای Shadow and Bone آن‌قدر نادر هستند که هم در کتاب و هم در سریال، فقط یک خیاط وجود دارد و لباس قرمزی می‌پوشد.

اثرالکی‌ها به سه دسته توفان‌گران (Squallers)، آتش افروزان (Inferni) و موج‌سازان (Tidemakers) تقسیم می‌شوند. همانطور که از اسم‌های آن‌ها مشخص است. توفان‌گران توانایی کنترل باد، آتش افروزان توانایی کنترل آتش و موج سواران توانایی کنترل آب را دارند. به اثرالکی‌ها، احضارگر نیز گفته می‌شود و رنگ لباس‌های آن‌ها آبی است.

متریلاکی‌ها که با نام Fabrikantor نیز شناخته می‌شوند در حال نادیده‌گرفته‌شدن توسط تکنولوژی هستند. متریالکی‌ها به دو دسته دوراست (Drasts) که با جامدات و آلکمی (Alkemi) که با مایعات و پودرها سر و کار دارند و در انفجار مهارت دارند، تقسیم می‌شوند و با رنگ بنفش شناسایی می‌شوند.

اثرالکی‌ها دارای یک زیردسته دیگر به نام احضار‌گر خورشید (Sun Summoner) نیز هستند که تا قبل از وقایع قسمت اول سریال Shadow and Bone، گریشایی با این قدرت شناسایی نشده بوده و این قدرت یک افسانه تلقی می‌شود. یک احضارگر خورشید می‌توند گرما و نور خورشید را در خود ایجاد و آن‌ها را ساطع کند. پیدایش یک احضارگر خورشید در قسمت اول Shadow and Bone، داستان فصل اول این سریال را به جریان می‌اندازد.

در نقطه مقابل یک احضارگر خورشید، احضارگر سایه (Shadow Summoner) قرار می‌گیرد که او نیز یک اثرالکی است و می‌تواند تاریکی را کنترل کند. در دنیا فقط یک نفر می‌تواند احضارگر سایه باشد و هیچگاه دو نفر یا بیشتر این نیرو را نداشته‌اند.

همانطور که گفته شد، سایه عظیمی سرزمین راوکا را به دو نیمه تقسیم کرده است. این سایه توسط یک احضارگر سایه ایجاد شده است و تا کنون کسی نتوانسته آن را نابود کند. ژنرال کریگان (Kirirgan) که تنها احضارگر سایه در دربار راوکا و البته کل سریال Shadow and Bone است، می‌تواند این سایه را کنترل کند اما نمی‌تواند آن را محو و نابود کند. در واقع، کریگان اگر بتواند تغییری در این سایه ایجاد کند، تقویت کردن آن است. در انتهای اپیزود اول سریال Shadow and Bone مشخص می‌شود که آلینا، قهرمان سریال، یک احضارگر خورشید است و اکنون اهالی راوکا، به نابودی سایه امیدوار شده‌اند.

رابطه گریشا و مردم عادی، یادآور رابطه بین جادوگران و مردم عادی در اروپا و آمریکا است. اکثر مردم از آن‌ها وحشت دارند و اهالی سرزمین فیردا (Fjerda) از هر فرصتی استفاده می‌کنند تا آن‌ها را از بین ببرند. در سرزمین شو هان (Shu Han)، گریشا موش آزمایشگاهی دانشمندان است. در جزایر سرگردان، از خون آن‌ها برای موارد درمانی استفاده می‌شود و در سرزمین کرچ (Kerch)، آن‌ها به عنوان خدمتکار استخدام می‌شوند.

در سرزمین راوکا، گریشا باید در ارتش دوم خدمت کند. آن‌ها در کودکی با آزمایشی شناسایی می‌شوند و باقی عمر خود را در ارتش سپری می‌کنند. اگرچه محیط زندگی آن‌ها مجلل است اما آن‌ها غیر از خدمت به پادشاه، کار دیگری نمی‌توانند بکنند. اعضای ارتش اول راوکا، به دلیل زندگی به ظاهر مرفهی که ارتش دوم دارد، به آن‌ها حسادت می‌کنند. با پیشرفت تکنولوژی نیز، عامه مردم بر این باورند که دیگر نیازی به قدرت‌های جادویی گریش نیست.

بر خلاف راوکا که در آن‌جا گریشا در واقع زندانی هستند، در سرزمین نووی زم (Novyi Zem)، گریشا آزادند و می‌توانند هر گونه که می‌خواهند زندگی کنند. بسیاری از گریشا، از راوکا فرار می‌کنند و در نووی زم پناهنده می‌شوند.

از آن‌جایی که آلینا و ژنرال کریگان هر دو گریشای خاص و بی‌مانندی هستند، طبیعی است که داستان سریال Shadow and Bone، حول محور گریشا و قدرت‌های این دو باشد و اگر فصل‌های بعدی این سریال ساخته شوند، باز هم واژه گریشا را خواهیم شنید.