نقد فیلم Get Out

جوردن پیل، تا قبل از ساخت فیلم Get Out، شو تلویزیونی Kay and Peele را به همراه کیگان مایکل کی اجرا می‌کرد و نقش‌هایش در سینما نیز محدود به فیلم‌های کمدی بودند. او که سال گذشته با کی، فیلم Keanu را ساخته بود، در اولین تجربه کارگردانی مستقل خود، به سراغ یک داستان ترسناک رفته که اتفاقا نوشته خود اوست.

فیلم Get Out داستان مرد جوان عکاس سیاه‌پوستی به نام کریس است که برای ملاقات والدین رز، دوست‌دخترش، با او به حومه شهر می‌رود. والدین رز به نظر انسان‌هایی کاملا متمدن و بافرهنگ می‌آیند، اما کریس کم‌کم متوجه می‌شود که اتفاقاتی در این خانه در حال رخ دادن است و جان خود را در خطر می‌بیند.

استفاده از مناطق مسکونی حومه شهر برای تعریف داستان فیلم، تصمیم درستی از سوی جوردن پیل بوده و فضاسازی فیلم به خوبی انجام شده است.

فیلم Get Out آغازی کند دارد اما به مرور و لایه‌لایه، داستان خود را در اختیار تماشاگر خود قرار می‌دهد. پیل خیلی خوب موفق می‌شود تا تماشاگر فیلم خود را مانند کریس متقاعد کند که همه چیز امن و امان است و در عین حال، موفق می‌شود تا دلهره‌ها و نگرانی‌های کریس را به تماشاگران منتقل می‌کند. در واقع، تماشاگر از حالت شاهد بودن در می‌آید و خود را درگیر فیلم می‌بیند. از این نظر، Get Out به عنوان یک اثر ترسناک تعلیق‌آمیز، کاملا موفق عمل کرده است.

هنگامی که کریس متوجه می‌شود خانواده دوست دخترش، خدمتکارانی سیاه‌پوست دارند، دقیقا همان فکری را می‌کند که به ذهن تماشاگر فیلم خطور می‌کند. نکته دیگر این است که تماشاگر، مانند کریس، می‌داند که اتفاقی در این خانه رخ داده است، اما نمی‌تواند ماهیت آن را تشخیص دهد و به همین دلیل دچار ترس و دلهره می‌شود. عامل کلاسیک «ترس از ناشناخته» در فیلم Get Out به خوبی به کار گرفته می‌شود و حتی در توئیست داستانی فیلم نیز خود را نشان می‌دهد. جوردن پیل با نوشتن Get Out، تبحر خود را در نوشتن داستانی شکیل و منسجم به نمایش گذاشته است. شاید بتوانید از جزئیات کوچکی ایراد بگیرید، اما Get Out با ضرباهنگی مناسب، داستان خود را به خوبی و بدون ابهام تعریف می‌کند.

همچنین، داستان یک فیلم ترسناک که از مضامین علمی تخیلی استفاده می‌کند، با این خطر مواجه است که جدی گرفته نشود، اما این اتفاق نه تنها برای فیلم Get Out رخ نمی‌دهد، بلکه با وجود اینکه یک فیلم علمی تخیلی نیست، اما توئیست آن به هیچ وجه تماشاگر را گیج نمی‌کند و حتی به تعلیق فیلم می‌افزاید. فیلم Get Out به عنوان یک فیلم ترسناک روان‌شناختی تعلیق‌آمیز، خشونت را نیز به مقدار کافی در خود جا داده و از این بابت فروگذاری نکرده است.

انتقاد فیلم به تبعیض نژادی علیه سیاه‌پوستان واضح به نظر می‌رسد، اما فیلم Get Out پیام مهم‌تری را می‌رساند.

اما عامل محوری فیلم Get Out، المان استعاری آن است. فیلم Get Out، در لحظاتی که معمولا شامل دیالوگ‌های راد، دوست کریس است، طنز خاصی را ارائه می‌دهد، اما المان هجو یا Satire در کل داستان فیلم در جریان است که قرار نیست خنده‌دار باشد، بلکه پیامی را به تماشاگر هوشمند خود که به فیلم دقت می‌کند، می‌رساند. البته شاید از همان ابتدا مشخص باشد که جوردن پیل دلیلی برای نوشتن رابطه میان یک پسر سیاه‌پوست و خانواده دوست دختر سفیدپوستش داشته است اما با پیش رفت داستان این تئوری باطل به نظر می‌رسد، مخصوصا زمانی که مونولوگ پدر رز را درباره حرفه خانوادگی‌شان می‌شنویم.

جالب است که در سال 2017، مسئله تبعیض‌های نژادی و مبارزات اجتماعی، همچنان مسئله مهمی برای جامعه آمریکا است و جوردن پیل هم اصرار داشته که این داستان، برگرفته از تجارب او به عنوان یک سیاه‌پوست آمریکایی است. در واقع، کریس نماد سیاه‌پوستان آمریکایی است که نسبت به سفیدپوستان در اقلیت هستند و خانواده رز و دوستانشان که همگی افرادی متمول و قدرتمند هستند، تعدادشان نیز نسبت به کریس، بسیار بیشتر است. این افراد را نیز می‌توان نماد طبقه مرفه جامعه آمریکا دانست که اکثر متشکل از سفیدپوستان هستند و طی چند صد سال گذشته، تلاش کرده‌اند تا رنگین‌پوستان را کنترل کنند.

در واقع، فیلم Get Out، این دسته اندک صاحب قدرت را موجوداتی خودبزرگ‌بین نشان می‌دهد که نژادپرستی را بهانه‌ای برای بازی دادن دیگران کرده‌اند.

اما استعارات فیلم Get Out، فراتر از یک اظهار نظر اجتماعی درباره وضع جامعه کنونی آمریکا است. خانواده رز از کریس و دیگر سیاه‌پوستان به دلیل رنگین‌پوست بودن متنفر نیستند و حتی می‌توان گفت که از دیدن آن‌ها خوشحال می‌شوند. این نفرت جمعی دیگر مختص رنگ پوست نیست. این جامعه کوچک و قدرتمند، به سیاه‌پوستان به عنوان موجوداتی بی‌ارزش و بی‌اهمیت نگاه می‌کنند که بدن‌های خوبی دارند. آن‌ها حکم کالا را برای این جامعه دارند و به عنوان یک شخصیت درنظر گرفته نمی‌شوند. این سفیدپوستان خود را موجوداتی برتر از سایر جامعه و در حد خدایان می‌دانند و دیگر انسان‌ها، ابزار زنده ماندن آن‌ها هستند. حتی در جایی از فیلم، مشخص می‌شود که دلیل مورد هدف قرار گرفتن سیاه‌پوستان این است که سیاه، رنگ روز است. به همین دلیل، این موضوع تنها مختص سیاه‌پوستان نیست و برای تمام افرادی که خود را تحت ظلم و ستم دیده‌اند یا هنوز می‌بینند، قابل درک است. این مضمون آنقدر خوب در فیلم گنجانده شده که نه تنها به داستان ترسناک فیلم ضربه‌ای نزده است، بلکه ارزش آن را دوچندان کرده است و نوع خاصی از ترس را ارائه می‌کند.

با توجه به همچین مضمون مهمی، باید از مهارت جوردن پیل یاد کرد. وی نه تنها به عنوان فیلمنامه‌نویس، بلکه به عنوان کارگردان نیز کار خود را به نحو احسن انجام داده است و سال‌ها فعالیت در تلویزیون، کاملا او را برای سینما باتجربه کرده است. فضاسازی فیلم فوق‌العاده است و موسیقی متن فیلم نیز کاملا با این فضا مناسب است. همچنین نباید از طراحی لباس فیلم به سادگی گذشت که نقشی حیاتی در تعریف داستان فیلم ایفا کرده است. اگرچه بازی آلیسون ویلیامز چندان خوب نیست، اما باقی بازیگران، مخصوصا دنیل کالویا نقش‌های خود را عالی بازی کرده‌اند. چهره دنیل کالویا کاملا مناسب این نقش است و خود او نیز در نشان دادن احساسات مختلف عالی عمل کرده است به شکلی که می‌توان گفت انتخاب کالویا، بهترین تصمیم جوردن پیل در ساخت این فیلم بوده است.

طراحی لباس در فیلم get out نقش مهمی در فضاسازی فیلم دارد.

فیلم Get Out، جوهری کمیاب در سینمای مستقل آمریکا، مخصوصا ژانر ترسناک است. به ندرت فیلم ترسناکی پیدا می‌شود که هم بتواند مخاطب خود را بترساند، هم او را تحت تأثیر قرار دهد و هم حرفی برای گفتن داشته باشد، بدون اینکه در بخشی دچار نقص و ایراد باشد. فیلم Get Out نه تنها یکی از بهترین فیلم‌های سال گذشته بوده، بلکه جوردن پیل را به عنوان کارگردان و دنیل کالویا را به عنوان بازیگر مطرح کرده است.